Lamine Cam iki veya daha fazla sayıda cam plakanın aralarına PVB veya diğer bağlayıcı malzemelerin yerleştirilmesi sonrasında ısı ve basınç yardımı ile birbirine yapıştırılması ile üretilir.
Lamine cam, kırılması halinde parçaları dağılmaz ve yaralanma risklerini azaltır. Bu nedenle Lamine cam bir emniyet ve güvenlik camıdır. İnsanların cama çarpması sonucu oluşan kazalarda yaralanma riskini en aza indirger. Dışarıdan gelebilecek darbelere karşı güvenlik sağlar. Taş ve sopa gibi araçlarla yapılan saldırı ve hırsızlık girişimlerinde, içeri girişleri önler ya da geciktirir. Ses yalıtımına katkı sağlar. Eşyaların ve kumaşların renklerinin solma nedeni olan ultraviyole (UV) ışınlarının geçişini %97-99 oranında engeller.
Lamine cam üretimi düz lamine, renkli lamine, bombe lamine ve akustik lamine olarak yapılabilmektedir.
Düz Lamine üretiminde cam plakaların hepsi şeffaf düz camdır.
Renkli Lamine
Renkli Lamine üretiminde Cam plakalardan biri veya hepsi renkli cam olabilir. Bir diğer yöntem de renkli PVB kullanarak düz camları lamine yapmaktır. Renkli PVB kullanmak çok daha fazla renk seçeneği sağlamaktadır.
Bombe Lamine
Bombe lamine üretiminde camlar önce bombe temper yapılmakta sonrasında laminasyon işlemi gerçekleştirilmektedir.
Akustik Lamine
Akustik Lamine (Ses Kontrol) özelliği taşıyan PVB ile üretilen lamine camlardır. Gürültü kontrolünü sağlayarak ses yalıtımına yardımcı olurlar. Böylece dışarıdaki gürültü normal bir seviyeye indirgenerek iç mekânı sağlıklı bir yaşam alanı haline getirilir. Isıcam ünitelerinde de kullanılması durumunda emniyet, güvenlik ve gürültü kontrolünün yanı sıra ısı yalıtımı da sağlanmış olur. Akustik Lamine, çoğunlukla dış ses düzeyinin yüksek olduğu yerlerde, cadde organizasyonlarının olduğu alanlarda, otellerde, otoyola yakın bölgelerde, sanayi alanlarında ve havalimanlarında kullanılır.
Lamine camlar, özellikle vitrinlerde, AVM'lerde, hastane ve otellerde, güvenlik beklentisi olan her yerde tercih edilen cam türüdür.
Lamine Cam Nedir?
Lamine cam üretiminde iki cam arasına mat Polivinil Butiral (PVB) tabası konulur ve camlar birleştirme hattında fırından geçirilir. Daha sonra Otoklav fırınında camlar ısıl işleme tabi tutulur.
Otoklav çıkışında PVB şeffaf hale gelir ve camlarla bütünleşir. Normal şartlarda bir araya gelmiş olan cam birbirinden ayrılamaz. Tek cam durumuna gelir.
İhtiyaçlara göre cam cinsleri ve kullanılan PVB cinsi değişir. Akustik özellikli özel PVB kullanılması durumunda “Akustik Lamine Camı” elde edilir.
Renkli lamine cam istendiğinde istenilen renk ya renkli cam ya da renkli PVB ile elde edilir.
Bünyesinde temperli cam içermiyorsa lamine cam kesilebilir, kenarları rodajlanabilir.
Lamine camın en temel özelliği darbelere karşı ciddi boyutta dayanıklı olmasıdır. Darbe karşısında cam kırılmaz, darbe noktası civarında çatlamalar olur. Bu nedenle lamine camlar “Güvenlik Camı” grubuna girer.
Güvenlik derecesi temperli cam ve kalın PVB kullanımı ile artar.
Lamine cam son ürün olabilir veya yalıtım camında kullanılmak üzere yarı mamul olabilir.
Ölçü ve/veya şekil ve/veya bombe özellikleri nedeniyle bazı lamine camlar PVB Birleştirme hattında üretilemez.
Bu durumda üretim vakum lamine yöntemi ile yapılır. Üretim hızı düşer.
Vakum lamine yöntemi ile üretilmiş lamine camların tüm özellikleri PVB lamine camlar gibidir.
Lamine hattında yer alan yıkama makinesindeki fırçaların camı çizmeyecek nitelikte olması gerekmektedir.
Birleştirme odasının sıcaklığı nemi PVB üreticisinin önerisi doğrultusunda kontrol altına tutulmalıdır.
Lamine üretimindeki en önemli adım PVB ile cam arasındaki havanın dışarıya atılmasıdır.
Prolitik kaplamalı cam, kaplama yüzeyi PVB’ye bakmayacak şekilde lamine edilebilir.
İki veya daha fazla camın (düz – renkli – reflekte – low-e – ayna – vs.) aralarına PVB (Polivinil Butiral) yerleştirilir. Ön ısıtma ile preslenip birleştirildikten sonra Otoklav denen ünite içinde yüksek basınç ve sıcaklık uygulanması ile laminasyon tamamlanır.
Uygulanacak işlemler laminasyon öncesi gerçekleştirilmelidir (delik – baskı – temper – bombe, vs.). Lamine cam ancak kenar işlemeye tabi tutulabilir.
PVB
Trosifol, Saflex, Seksui başlıca PVB üreticilerindendir. 0.38mm 0,76mm 1,14mm 1,52mm çoğunlukla tercih edilen kalınlıklardır. Şeffaf, opak, renkli, akustik, sentryglass, ekstrastiff, dg41 türlerinde kullanılabilir
EVA
Eva sadece sıcaklık etkisi ile ve sadece vakum laminasyon metodu ile üretilebilen bir ara katmandır. Avantajları, su ve nemden etkilenmemesi, stoklama esnasında iklimlendirmeye ihtiyaç duymaması ve basınçlı ekipman kullanılmadan sadece ısıl işlem ile üretilebilmesidir. Dezavantajları iste üretiminin yavaş olması, imalat kapasitesinin limitli olması, dayanım, sertlik gibi konulardır. 0,38mm ve 0,76mm olarak kullanılır. Renkli şeffaf ve opak türleri vardır.
EN14449 lamine cam standardıdır.
EN 1063. Kurşun geçirmez cam üretmek için birkaç kat PVB polikarbon tabaka filmi farklı kalınlıktaki cam katlarla birleştirilir. Test, 18°C ± 5°C'lik bir test sıcaklığında, birbirinden sabit mesafelerde camlara üç mermi ateşlenmesini içerir. Direnç kategorileri mermi kalibresine göre farklılık gösterir. “Kıymık Yok” (NS) ve “Kıymıklar” (S) arasında bir ayrım yapılır. Parçalar, test hedefinin 500 mm arkasında asılı duran bir alüminyum folyo tabakası üzerinde toplanır.
NIP ROLL LAMİNASYON
NIP ROLL yöntemi, yüksek işleme hızlarına ve uzun üretim döngülerine (cam türlerinin seyrek olarak değiştirildiği varsayılarak) izin verir ve yüksek derecede otomasyon, onu çok verimli kılar. Normal olarak, cam filmli sandviçin ön laminasyonu iki aşamada, yani hava alma fırınında ısıtılarak basınç altında alınmasını sağlar.
Fırındaki ısı ya (tercihen orta dalga) kızılötesi radyasyon ya da sıcak hava ile konveksiyon yoluyla üretilir. IR ısıtıcılar her zaman besleme yolunun üstünde ve altında konumlandırılır, böylece ısı, kavisli katlar arasında PVB filmine eşit olarak uygulanır. IR ile ısıtılan fırınlardaki ısı, konveksiyonlu fırınlara göre cama daha hızlı nüfuz eder. Münferit durumlarda, ön laminasyon sadece bir çift segment silindiri ile gerçekleştirilebilir.
VAKUM LAMİNASYON
Vakum işlemlerinde özel ince vakum film torbaları kullanılarak vakumla ön lamine edilir. Bu işlem özellikle tek parça üretim için uygundur. Vakumlu lastik torbalar nispeten pahalı olduğundan, başka bir ön laminasyon işleminde kullanılmaz. Burada vakum, cam kenarın etrafına takılan profilli bir kauçuk halkanın yardımıyla oluşturulur. Farklı boyutlardaki cam üniteler, farklı boyutlarda profilli kauçuk halkalar gerektirir. Silikon ve EPDM halkalar kullanılmaktadır. Silikon halkalar daha esnektir
Tüm vakumlu ön laminasyon proseslerinde, ısıtma başlamadan cam katmanlarından havanın çoğunun tahliye edildiğinden emin olmak gerekir. Kenar sızdırmaz hale getirilmeden önce eksik hava tahliyesini önlemenin tek yolu budur. Vakum, ısıtma işlemi boyunca korunmalıdır. Lastik torba veya halkadan önceki vakum, pompadaki son vakumdan farklı olabileceğinden burada önemlidir.
OTOKLAV
Son ürün lamine, tüm cam yüzeye eşit şekilde basınç ve ısı uygulayan otoklavlarda üretilir. Lamine camlar, daha önce açıklandığı gibi otoklav arabasında otoklavlama için hazırlanır. Otoklavdaki hava, elektrikle veya ısı eşanjörleri ile ısıtılabilir. Basınçlı hava, doğrudan bir basınçlı hava deposundan veya kompresörlerden sağlanabilir. Çelik silindir normalde içeriden yalıtılmıştır; ancak dıştan yalıtımlı modelleri de vardır. Basınç işleminin amacı, erimiş PVB filminde kalan tüm havanın çözünmesini sağlamaktır. Hava, proses sıcaklığında PVB içinde kolayca çözünür. Hava difüzyon hızı basınçla doğrusal, sıcaklıkla üstel olarak artar. PVB'nin cama yapışması, yoğun basınçlar gerçekleşir, ancak elde edilen sıcaklığın nihai yapışma üzerinde basınçtan daha büyük bir etkisi vardır. Otoklavlama işlemi üç aşamadan oluşur. Isıtma ve basınçlandırma, Bekleme, soğutma.
TESTLER
Kaynama testi, balta testi, yapışma testi lamine cama uygulanması gereken kalite ve kontrol testleri arasındadır.
BALTA TESTİ
Hırsızlığa karşı dayanıklı camlara da özel test yapılır, burada sınıflandırma,
Bir kesici aletle yapılan bir penetrasyon testine dayalı olarak, Bir kesici aletle saldırılara karşı delinmeye dayanıklı camın testleri EN 356'ya uygun balta makinesi ile yapılmaktadır. 2 kg ağırlığında elde tutulan bir balta ile saldırıyı simüle eder. Belirli tekrar sınırını geçen cam testi geçmiş sayılır.
YAPIŞMA TESTİ
Testin amacı, PVB filminin cama yapışmasını belirlemektir. Yetersiz yapışma nedeniyle olası cam ayrılmasını ve aşırı yüksek yapışma nedeniyle bilye düşürme testi (DIN 52338'e göre) sırasında olası sorunları önlemek için yapışma kontrol edilir. LSG numunesi Yaklaşık ölçüm yapan numune. Maksimum 2 x 4 mm düz cam ile 8 x 20 cm ≥ 2 saat -18 °C'ye soğutulur ve ardından otomatik çekiçle dövülür. Cam numune, çelik levhaya göre hafif bir açıyla konumlandırılır. Her numune her iki taraftan da incelenmelidir,). Değerlendirme için numune oda sıcaklığına ısıtılır. Ön camların orta alanlarından alınan 8 x 30 cm ölçülerindeki test numuneleri de aynı şekilde test edilir. Alt diyagramdaki sınıflandırmaya göre yüksek ve orta cam yapışması arasında kaba bir ayrım yapılır. Bir laboratuvardan diğerine, ekipman, darbe kuvveti ve sıklığı, camın tarafı ve testçilerin yöntemle ilgili deneyimi nedeniyle değerlendirme bu yöntemle 2 puana kadar değişebilir.
KAYNAMA TESTİ
DIN 52308/EN 12543-4'e göre lamine güvenlik camı için kaynama testi Testin amacı, üretim sürecinden sonra lamine camın mukavemetini ve özellikle otoklavlamadan sonra filmde artık hava kalmadığını tespit etmektir. Numuneler otoklavlamadan en erken 24 saat sonra test edilebilir. Test, yanlış üretilirse laminatta kabarcıkların oluşabileceği neme ve ısıya maruz kaldığında ürünün uzun ömürlülüğü için de önemlidir. Otoklavlamadan 24 saat sonra, en az 30 x 30 cm ölçülerindeki numune 2 saat (veya 16 saat) kaynar suya daldırılır. Hatalar (lamine arası oluşacak baloncuklar) standart göre değerlendirilir.